EDITORIAL ΜΑΙΟΣ 2011
Εθνική Ακαδημία Κινηματογράφου
Έγινε τις προάλλες, στη Στέγη Γραμμάτων και Τεχνών του Ωνάσειου Ιδρύματος, η τελετή απονομής των κινηματογραφικών βραβείων 2011 από την νεοσύστατη Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου. Βραβεία επί τιμή που υποτίθεται ανταμείβουν την καλλιτεχνική αξία μιας ταινίας και δεν εκμαυλίζουν τους κινηματογραφιστές με χρηματικά έπαθλα. Κάτι όπως τα Όσκαρ. Μπορούν να γίνουν όμως τα βραβεία της ΕΑΚ, τα ελληνικά όσκαρ; Ναι βεβαίως, εφόσον γίνει και η Ελλάδα Χόλυγουντ.
Το 1984 η Μελίνα Μερκούρη είχε θεσπίσει τα Κρατικά Βραβεία. Στο συγκεκριμένο θεσμό μπορεί να προσάψει κανείς μια σειρά αδυναμίες, ωστόσο επρόκειτο για ένα θεσμό που πρόσφερε πολλαπλά στην ενίσχυση παραγωγών και συντελεστών, στην προβολή των ελληνικών ταινιών και την έμμεση ενίσχυση του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης και του ελληνικού τμήματός του. Τα Κρατικά Βραβεία έτυχαν πολλής κριτικής με κύρια αιχμή τις επιτροπές που αποφάσιζαν ποιοι θα έπαιρναν τα χρήματα που συνόδευαν τα βραβεία.
Η ΕΑΚ εξαρχής αντιτάχθηκε τόσο στην ύπαρξη χρηματικών βραβείων όσο και στον τρόπο λειτουργίας των επιτροπών.
Αποτελεί όμως η υποκατάσταση των κρατικών βραβείων από τα βραβεία της ΕΑΚ, πέραν του ότι εξυπηρετεί το ΥΠΟΤ, την ενδεδειγμένη λύση για το οικονομικά αδύναμο ελληνικό σινεμά;
Επιλύει το πρόβλημα της αντικειμενικής αξιολόγησης των κινηματογραφικών ταινιών η υποκατάσταση της πεντηκονταμελούς επιτροπής των Κρατικών Βραβείων από μόλις διπλάσιο αριθμό ψηφοφόρων-μελών της ΕΑΚ;
Επειδή σήμερα διάφορες φωνές διαμαρτυρίας για τον τρόπο λειτουργίας της ΕΑΚ ακούγονται όχι μόνο πέραν αυτής, αλλά και στο εσωτερικό της, καθίσταται αναγκαία η δημιουργία ενός ευρύτατου εκλεκτορικού σώματος, τουλάχιστον 500 μελών, μέσα από την διεύρυνση ή την υπέρβαση του υπάρχοντος σχήματος. Ένα εκλεκτορικό σώμα που θα προϋποθέτει και θα περιλαμβάνει όχι μόνο τα μέλη μιας Αστικής μη κερδοσκοπικής Εταιρείας, αλλά το σύνολο της κινηματογραφικής κοινότητας, χωρίς αποκλεισμούς και διακρίσεις, όπου θα συνυπάρχουν οι παλιοί κινηματογραφιστές με το αναγνωρισμένο έργο και την πλούσια εμπειρία και οι νεώτεροι με τις διακρίσεις και το νέο κινηματογραφικό βλέμμα.
Προτάσεις που συγκλίνουν στη δημιουργία μιας τέτοιας Εθνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου, της οποίας το έργο φυσικά δεν θα περιορίζεται στην απονομή των βραβείων, έχουν κατατεθεί αρκετές και από διαφορετικές πλευρές. Η δημιουργία μιας τέτοιας Ακαδημίας, υπό την αιγίδα του Υπουργείου Πολιτισμού, ανασυντάσσει το κινηματογραφικό τοπίο, υπερβαίνοντας τις χρόνιες παθογένειες της ελληνικής κινηματογραφίας και νομιμοποιεί στο μέγιστο βαθμό την αξιολόγηση της εγχώριας κινηματογραφικής παραγωγής. Μένει να δούμε εάν η ηγεσία του Υπουργείου Πολιτισμού επιθυμεί κάτι τέτοιο ή απλώς αρέσκεται σε καταστάσεις που την «βολεύουν»…
Ντίνος Γιώτης