EDITORIAL ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΣ 2011

Επένδυση για το μέλλον

Μια καλή ταινία προϋποθέτει ένα καλό σενάριο. Κοινός τόπος που δεν είναι και τόσο… κοινός στην ελληνική κινηματογραφική πραγματικότητα. Στην Ελλάδα που γέννησε την «Ποιητική» του Αριστοτέλη, η ενίσχυση και ανάπτυξη της δραματουργίας-σεναριογραφίας παραμένει ακόμα ζητούμενο. Μέχρι σήμερα για κάθε σενάριο που χρηματοδοτούνταν και ολοκληρώνονταν μέσα από το μοναδικό πρόγραμμα "Γραφή" (που σταμάτησε πλέον και αυτό) του Ελληνικού Κέντρου Κινηματογράφου, αντιστοιχούσαν τουλάχιστον δύο ταινίες που γυρίζονταν. Δηλαδή γυρίζονται περισσότερες ταινίες από όσα σενάρια χρηματοδοτούνται.

Ακριβώς το ανάποδο συμβαίνει στις προηγμένες κινηματογραφικά χώρες. Για παράδειγμα στις ΗΠΑ αναπτύσσονται εκατό σενάρια για να επιλεχθούν τελικά 10 που θα γίνουν ταινίες. Στη Γερμανία για κάθε 100 προτάσεις, επιλέγονται τελικά πέντε. Κάτι ανάλογο συμβαίνει στις περισσότερες ευρωπαϊκές χώρες(βλ. Αγγλία, Ιρλανδία, Δανία κ.ά.). Με άλλα λόγια για κάθε ταινία που γυρίζεται εκεί, έχουν ήδη χρηματοδοτηθεί και γραφτεί, μέσα από διάφορα προγράμματα, πολλαπλάσια σενάρια.

Η λύση που επιλέχτηκε σε αυτές τις χώρες ήταν να δοθεί έμφαση στο στάδιο του development, και όχι στο στάδιο της παραγωγής (δηλαδή της υλοποίησης) μιας ταινίας. Με τον τρόπο αυτό και τα καλύτερα σενάρια θα γυρίζονται ταινίες και οικονομικά αποδοτικότερο θα είναι, σε σχέση με τη χρηματοδότηση  ταινιών με μέτρια ή ανολοκλήρωτα σενάρια.

Η πολιτική αυτή μπορεί να εφαρμοστεί και στην Ελλάδα με θετικά αποτελέσματα. Και αυτό μπορεί να γίνει με την απευθείας ενίσχυση του σεναριογράφου, μέσα από ενισχυμένα και πολυεπίπεδα προγράμματα χρηματοδότησης της ανάπτυξης του σεναρίου (development). Τέτοια προγράμματα μπορεί να είναι η χρηματοδότηση της ανάπτυξης από την ιδέα στο treatment ή την πρώτη γραφή, της ανάπτυξης τελικού σεναρίου από treatment κ.ο.κ.).

Ταυτόχρονα πρέπει να χρηματοδοτηθεί η επιμόρφωση των σεναριογράφων μέσα από υποτροφίες και προγράμματα. Δημόσιοι αλλά και ιδιωτικοί οργανισμοί στην Ευρώπη χρηματοδοτούν τέτοιες συνεργασίες, όπως για παράδειγμα το πρόγραμμα «step-by-step» από το master-school στο Βερολίνο, που απευθύνεται σε έμπειρους σεναριογράφους.

Είναι καιρός να δοκιμάσουμε στην πράξη το μοντέλο του δημιουργού (creative model). Αυτό σημαίνει ότι αναγνωρίζουμε, επιτέλους, την αποφασιστική σημασία του σεναρίου στη δημιουργία μιας ταινίας και κατά συνέπεια αντιμετωπίζουμε το σεναριογράφο ως επαγγελματία. Η δημιουργία επαγγελματιών σεναριογράφων είναι η καλύτερη επένδυση για το κινηματογραφικό μέλλον της χώρας.

Ως Ένωση Σεναριογράφων έχουμε αναπτύξει και καταθέσει από παλιότερα τις απόψεις μας για το «σενάριο». Στο εντιτόριαλ του Φεβρουαρίου 2010( http://senariografoi.gr/gr/news/editorials/i17) σημειώναμε:

«Η ουσία αυτής της πολιτικής μπορεί να συνοψισθεί στο εξής: αναπτύσσουμε εκατό ενδιαφέροντα projects για να υλοποιήσουμε δέκα απ' αυτά - τα καλύτερα».

Σε συνέντευξή του στην Ελευθεροτυπία της 10ης Αυγούστου (http://www.enet.gr/?i=news.el.article&id=300609) ο νέος γενικός διευθυντής  του  Κέντρου Κινηματογράφου, Γρηγόρης Καραντινάκης υποστήριζε: «Είναι καλύτερα να έχεις 100 treatments και να διαλέγεις τα 50, από τα οποία 10 θα γίνουν ταινίες, παρά να έχεις δέκα έτοιμα σενάρια που πρέπει να χρηματοδοτήσεις. Αν ανοίξουμε λίγο τη βεντάλια, θα μας φέρει περισσότερες προτάσεις».

Χαιρόμαστε ιδιαίτερα για την ταύτιση με τη θέση μας του γενικού διευθυντή. Δεν μένει παρά να δούμε και την πραγματοποίησή της.

Ντίνος Γιώτης