EDITORIAL IOYΛIOΣ 2012
ΣΩΖΕΙ Η ΣΥΓΧΩΝΕΥΣΗ ΤΟΝ ΠΟΛΙΤΙΣΜΟ;
Η παιδεία αποτελεί προϋπόθεση του πολιτισμού. Οι άνθρωποι εκπολιτίζονται μέσω της παιδείας. Αυτό είναι μια γενικά αποδεκτά θέση. Δεν ισχύει όμως το ίδιο με την συγχώνευση του Υπουργείου Παιδείας με το Υπουργείο Πολιτισμού. Δηλαδή δεν είναι καθόλου βέβαιο ότι η συγκεκριμένη συγχώνευση προάγει τον πολιτισμό. Αντιθέτως, σε μια χώρα όπου το κράτος αντιμετωπίζει τον πολιτισμό ως «πάρεργο» και το αντίστοιχο υπουργείο ως «συμπληρωματικό» των υπολοίπων, το πιθανότερο είναι να συνεχιστεί η απαξίωσή του. Εξάλλου δεν είναι τυχαίο ότι, επί όλων των κυβερνήσεων, το υπουργείο Πολιτισμού κατατάσσεται χαμηλά στην επετηρίδα των υπουργείων, ενώ παράλληλα χρηματοδοτείται με ελάχιστους πόρους.
Πιθανόν (και) για αυτό το λόγο προκρίνεται, εν μέσω της παραλυτικής οικονομικής ύφεσης, η πολιτική της άυλης πολιτιστικής κληρονομιάς. Για το νέο αναπληρωτή υπουργό Πολιτισμού είναι «η ζωντανή πολιτιστική κληρονομιά που δεν μπαίνει σε μουσεία, κυκλοφορεί στην κοινωνία και έχει να κάνει με την παράδοση, τις πρακτικές, τις ιδέες, τους μύθους και βεβαίως τη γλώσσα». Και επιπλέον δεν κοστίζει, θα πρόσθετα.
Αυτό είναι όμως το ζητούμενο; Η σύσταση εθνικής επιτροπής που θα συγκροτήσει έναν εθνικό κατάλογο με τα άυλα πολιτιστικά αγαθά; Υποθέτω ότι ο ελληνικός πολιτισμός κύλησε δια μέσου των αιώνων, χωρίς επιτροπές, με τη γλώσσα και την παράδοση, όπως το νερό ανάμεσα στις ρωγμές του βράχου. Ή μήπως το ζητούμενο είναι η υποχρέωση του Κράτους για την ανάπτυξη και προαγωγή της Τέχνης, όπως εξάλλου επιτάσσει και το άρθρο 16 του Συντάγματος και ασφαλώς γνωρίζει ο νομομαθής υπουργός κ. Τζαβάρας;
Όπερ σημαίνει όχι μόνο διαχείριση της πολιτιστικής κληρονομιάς αλλά και παραγωγή σύγχρονου ελληνικού πολιτισμού.
Δεν γνωρίζω τους λόγους που οδήγησαν σε αυτήν τη συγχώνευση, η ανησυχία όμως είναι διάχυτη για ενδεχόμενη περαιτέρω υποβάθμιση της καλλιτεχνικής δημιουργίας και των Ελλήνων δημιουργών. Η οικονομική και κοινωνική κρίση που βιώνουμε ως χώρα ας μην μεγεθυνθεί και ως κρίση πολιτισμού.
Ντίνος Γιώτης
