EDITORIAL ΣΕΝΑΡΙΟ: ΜΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΕΞΟΔΟΣ
ΣΕΝΑΡΙΟ: ΜΙΑ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΗ ΔΙΕΞΟΔΟΣ
Ο 1ος Πανελλήνιος Διαγωνισμός Σεναρίου Ταινίας Μεγάλου και Μικρού Μήκους έληξε. Πολύ σύντομα δε θα προκηρυχθεί ο νέος, ο 2ος δηλαδή, συντομότερα μάλιστα απ’ ότι αναμένουν όσοι μου τηλεφωνούν και ενδιαφέρονται να μετάσχουν. Θα διανθισθεί δε με άλλες κατηγορίες ώστε να καλύπτει όλο το φάσμα σεναριακής γραφής. Προτού όμως αρχίσουμε να συζητούμε για τον επόμενο και τις ευχάριστες εκπλήξεις που επιφυλάσσει στους λάτρεις αυτού του μοναδικού είδους γραφής, πρέπον είναι να τιμήσουμε εκείνους, που κατά την κρίση των επιτροπών της Ένωσης, παρουσίασαν τα καλύτερα σενάρια. Και φυσικά να επιβραβεύσουμε τους συγγραφείς τους. Έργο δύσκολο και απαιτητικό που όλες οι επιτροπές, που συνεστήθησαν για αυτόν τον σκοπό, θα επιτελέσουν με σπουδή και προσήλωση. Εμείς, οι υπόλοιποι, ας ευχηθούμε ακόμα μια φορά, σε όλους τους υποψηφίους καλή επιτυχία.
Προς τι όμως ένα άρθρο για έναν ακόμα διαγωνισμό, και δη σεναρίου. Γιατί ο διαγωνισμός αυτός να παρουσιάζει ενδιαφέρον για όλους όσοι δεν μετείχαν η δεν ασχολούνται με αυτό είδος τέχνης. Εύλογο ερώτημα στο οποίο απαντώ ευθύς αμέσως. Επειδή πρέπει να αντιδράσουμε στα προβλήματα που έχουν ανακύψει λόγω της οικονομικής κρίσεως. Είμαστε λαός που αγωνιζόμαστε να επιβιώσουμε. Εξ αρχαιότητας κύριο μέλημα μας υπήρξε να ανθέξουμε, τόσο από τις επιδρομές και κατακτητικές διαθέσεις των άλλων φύλων και λαών, όσο και από τους ομοεθνείς μας, που σε αρκετές περιπτώσεις απεδείχθησαν σκληρότεροι και βαναυσότεροι απ’ ότι οι ξένοι. Τις πληγές αυτές μάθαμε να τις επουλώνουμε και να επανερχόμεθα δριμύτεροι να διεκδικήσουμε τη θέση μας, τόσο στη χώρα μας, όσο και διεθνώς. Και μέχρι σήμερα έχουμε επιτύχει να διατηρούμε, παρά τα μυριάδες προβλήματα, που εμείς οι ίδιοι επισωρεύουμε στον εαυτό μας και τους συμπολίτες μας, την ακεραιότητά μας και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά της φυλής μας εξ ων το κυριότερο είναι η γλώσσα. Η απαράμιλλου κάλλους και σοφίας αυτή γλώσσα που ατυχώς οι νεώτερες γενεές λόγω της ανεπαρκούς παιδείας της οποίας τυγχάνουν ούτε εννοούν, ούτε γνωρίζουν να χειρίζονται. Εις πείσμα όμως όλων εκείνων που επιχειρούν είτε λόγω ανοησίας, είτε λόγω δολιότητας να μας αφελληνίσουν, ακόμα και με το πτωχότατο αυτό λεξιλόγιο με το οποίο επικοινωνούν οι νεώτερες γενεές έχουμε καταφέρει να αντισταθούμε στην κατάργηση της γλώσσας μας και του υπέροχου αθάνατου πνεύματος που αυτή διαιωνίζει.
Ίσως μετά από αυτή τη σύντομη εισαγωγή να αντελήφθητε τη μεγίστη σημασία του έντεχνου λόγου, του σεναριακού λόγου και την προσπάθεια που καταβάλουμε ως Ένωση προκειμένου να διαφυλάξουμε τη γλώσσα μας με τον καλλίτερο δυνατόν, και άκρως αποτελεσματικό τρόπο. Την μεταφορά του λόγου στην οθόνη. Μικρή και μεγάλη. Κάποτε ελέγετο ότι όλοι οι Έλληνες είναι ποιητές και σίγουρα δεν είναι τυχαίο ότι καίτοι είχαμε εξαίρετους πεζογράφους οι περισσότερο διακριθέντες διεθνώς ήσαν οι ποιητές μας όπως οι νομπελίστες μας Σεφέρης και Ελύτης και ο Καβάφης. – Θα ήταν πιθανώς άτοπο να μην αναφέρω εν τούτοις τον Νίκο Καζαντζάκη και τούτο επειδή εξ όλων των παλαιών πεζογράφων μας εξακολουθεί να στοιχειώνει ευχάριστα τη ψυχή ακόμα και όσων δεν τον διαβάζουν, καθώς αρκεί να αντικρύσουν τη φιγούρα του Άντονυ Κουίν ως Αλέξη Ζορμπά στην εξαίσια ταινία του Μιχάλη Κακογιάννη.
Υποθέτω ότι, με το παράδειγμα του εν λόγω κινηματογραφικού έργου κατέστησα σαφή τη σημασία της συγγραφής σεναρίων. Ο Αλέξης βασίστηκε στο έργο του Καζαντζάκη, όμως διασκευασμένο σε σενάριο, το κυριότερο μέσον, το σημαντικότερο στοιχείο, θα αποτολμούσα να πω, για την υλοποίηση μιας οπτικοακουστικής παραγωγής, δηλαδή τη μεταφορά στην τηλεόραση η στον κινηματογράφο μιας ιστορίας. Τούτο επ’ ουδενί μειώνει τη σημασία της συμβολής των υπολοίπων παραγόντων μιας ταινίας αρχής γενομένης από τον σκηνοθέτη και τους ηθοποιούς. Εν τούτοις χωρίς μια ενδιαφέρουσα ιστορία, χωρίς εξαίσιους διαλόγους και υπέροχους χαρακτήρες, όλους γραμμένους από την πέννα κάποιων αφανών, χαρισματικών, δημιουργών, που καλούνται να πληρώσουν με εικόνες, περιγραφείσες με λέξεις, τις άδειες σελίδες χαρτιού η την κενή ηλεκτρονική σελίδα, η ταινία ή η τηλεοπτική σειρά, όπως άλλωστε συμβαίνει με πολλές ταινίες και σειρές, θα βυθίζονταν αμέσως στη λήθη και μαζί και οι δημιουργοί τους.
Δράττομαι της ευκαιρίας, λοιπόν, αφού έπλεξα, ως σεναριογράφος πρωτίστως, αλλά και δημιουργός γενικότερα, το εγκώμιο του σεναρίου και τη βαρύνουσα σημασία του στην επιτυχία μιας ταινίας η μιας τηλεοπτικής σειράς, ακόμα και ενός ντοκιμαντέρ, να δηλώσω ότι η αθρόα αποστολή σεναρίων στο διαγωνισμό της Ε.Σ.Ε., περί τα 280 εντός λίγων μηνών, με χαροποιεί ιδιαίτερα.
Τούτο επειδή καταδεικνύει την επιθυμία, και την ανάγκη, τόσων ανθρώπων, και στον δεύτερο διαγωνισμό θα είναι περισσότεροι, να μετάσχουν ενεργά σε κάποια δημιουργική διαδικασία η οποία μόνον προς όφελος τόσο δικό τους, όσο και της κοινωνίας μπορεί να αποβεί. Εξ ου και τους ευχαριστώ όλους για την προθυμία που επέδειξαν να μετάσχουν στο διαγωνισμό και τους υπόσχομαι ότι θα πράξουμε το δέον ώστε η αυτή η προσπάθειά της Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος να παγιωθεί, να καταστεί θεσμός, και να αποτελέσει μια διαχρονική αναφορά, και ενδεχομένως μια δημιουργική διέξοδο, για όλους μας ανεξαιρέτως.
Αλέξανδρος Κακαβάς
Πρόεδρος Ε.Σ.Ε.