EDITORIAL ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΣ 2008
ΠΩΣ το έλεγε ο Μπρεχτ; Εμπρός να κάνουμε το επόμενο λάθος μας !! Αυτό θυμίζουν τα πρόσφατα γεγονότα στον κινηματογραφικό χώρο. Είναι γνωστή η κρίση που μαστίζει τον κινηματογράφο τα τελευταία χρόνια λόγω και της έλλειψης ενός σύγχρονου νομοθετικού πλαισίου. Ο παλιός νόμος του Βενιζέλου (1997) ήταν ξεπερασμένος. Το σχέδιο νόμου και οι ιδέες Τατούλη (2005) εγκαταλείφθηκαν μετά τις αντιδράσεις των σωματείων. Και όλοι περίμεναν την παρέμβαση της πολιτείας για να λυθεί επιτέλους η χρονίζουσα εκκρεμότητα.
Λίγες μέρες πριν τα Χριστούγεννα η κυβέρνηση όρισε -επιτέλους- τα μέλη μιας νομοπαρασκευαστικής επιτροπής για την επεξεργασία του νομοσχεδίου. Απόφαση σημαντική για όλους μας. Ο νόμος- πλαίσιο για τον κινηματογράφο, θα αποτελέσει το νομικό βιότοπο άσκησης του επαγγέλματος του σεναριογράφου για τα αμέσως επόμενα χρόνια. Επομένως έχουμε ισχυρό ενδιαφέρον για τις διατυπώσεις του.
Μέχρις εδώ όλα καλά. Θα χειροκροτούσαμε μάλιστα την απόφαση αν δεν ξένιζαν κάποιες παραλήψεις. Ειδικά εμάς τους σεναριογράφους. Θεωρούμε, δηλαδή, παράλειψη το γεγονός ότι, στην νομοπαρασκευαστική επιτροπή στην οποία μετέχουν άτομα με την ιδιότητα του σκηνοθέτη, του παραγωγού, του αιθουσάρχη, κ. ά. δεν μετέχει μέλος με την επαγγελματική ιδιότητα του σεναριογράφου. Μα συμμετέχουν τρεις σκηνοθέτες είναι ο αντίλογος. Ένας μάλιστα εξ αυτών διακεκριμένος συγγραφέας. Σύμφωνοι. Η άποψη όμως ότι ο σκηνοθέτης εκπροσωπεί και τα συμφέροντα του σεναριογράφου είναι παρωχημένη. Ούτε τα οικονομικά τους συμφέροντα ταυτίζονται πάντοτε. Πέρασαν πολλά χρόνια και δώσαμε πολλούς αγώνες για να αναγνωριστεί ο σεναριογράφος ως συν-δημιουργός του κινηματογραφικού έργου και δικαιούχος πρωτογενών πνευματικών δικαιωμάτων. Δεν δεχόμαστε λοιπόν, να συζητούν και να διαπραγματεύονται για λογαριασμό μας οι σκηνοθέτες. Πολύ περισσότερο από τη στιγμή που διαθέτουμε ένα επαγγελματικό σωματείο με σταθερή παρουσία στην κινηματογραφική κοινότητα, ένα σωματείο που περιλαμβάνει ανάμεσα στα μέλη του πέντε πανεπιστημιακούς δασκάλους, μια πρώην προεδρίνα της ευρωπαϊκής ένωσης σεναριογράφων, αλλά και τη νυν.
Γι' αυτό το λόγο κρίνουμε την απουσία σεναριογράφου από την επιτροπή ως άστοχη απόφαση και αποστείλαμε επιστολή διαμαρτυρίας προς τον Υπουργό Πολιτισμού κ. Λιάπη με κοινοποίηση στη FSE και σε ελληνικά σωματεία του χώρου και συμμετείχαμε στην συνέντευξη τύπου της Διασωματειακής.
Αλλά δεν είναι μόνον αυτό. Με την προτροπή του υπουργείου ο κινηματογραφικός χώρος οργάνωσε συνέδριο για να καταγραφούν, επεξεργαστούν και κωδικοποιηθούν οι προτάσεις του. Δεν θεωρούμε αυτονόητο ότι η πολιτεία πρέπει να συντάξει ένα νομοσχέδιο απολύτως αρεστό στις συντεχνίες της Διασωματειακής. Ασφαλώς και δεν νομοθετούν τα σωματεία, αλλά η πολιτεία. Θεωρούμε όμως ότι το υπουργείο έπρεπε να κάνει μια κίνηση καλής θέλησης και να τοποθετήσει ως εισηγητή στη νομοπαρασκευαστική, έναν εκπρόσωπο της διασωματειακής. Δεν το έκανε. Οι ισχυρισμοί πως θα ληφθούν υπόψη τα πορίσματα του συνεδρίου δεν είναι επαρκείς. Στο βαθμό τουλάχιστον που το υπουργείο επιθυμεί την αποδοχή εκ μέρους του συνόλου του κινηματογραφικού κόσμου του νομοσχεδίου. Έτσι ώστε να μην επαναληφθούν οι σκηνές της δημόσιας διαβούλευσης του νομοσχεδίου Τατούλη.
Εμείς οι σεναριογράφοι δεν είμαστε προπέτες. Ευχόμαστε καλή δουλειά στα μέλη της νομοπαρασκευαστικής τα οποία τιμούμε ως σημαντικές προσωπικότητες στον επαγγελματικό τους χώρο. Θα θέλαμε όμως να επισημάνουμε ότι στις διατυπώσεις του νόμου σε σχέση με τα πνευματικά και άλλα δικαιώματα μας, δεν πρόκειται να αποδεχθούμε τίποτα λιγότερο από ότι προβλέπει η νομοθεσία των άλλων κοινοτικών χωρών, και η χάρτα της ευρωπαϊκής ένωσης σεναριογράφων (FSE). Σε κάθε περίπτωση το ΔΣ της ΕΣΕ βρίσκεται σε ετοιμότητα και θα πράξει αναλόγως.
Στάθης Βαλούκος
Φωτογραφία: Λογότυπο Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος