Συνέντευξη του προέδρου της Ένωσης Αλέξανδρου Κακαβά στην Athens Voice

Ο πρόεδρος της Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος, κύριος Αλέξανδρος Κακαβάς, παραχώρησε στην Athens Voice και την Τζένη Αναγνωστοπούλου συνέντευξη με τίτλο "Γράψε το σενάριο!" σχετικά με τον 4ο Πανελλήνιο Διαγωνισμό Σεναρίου για Ταινία Μικρού και Μεγάλου Μήκους.

Για τέταρτη συνεχή χρονιά η Ε.Σ.Ε. διοργανώνει το Διαγωνισμό Σεναρίου. Πού στοχεύει αυτή η διοργάνωση;
Πρωτίστως θέλουμε να προσφέρουμε στον κόσμο μια διέξοδο, μια δημιουργική διέξοδο εν μέσω κρίσεως. Ο διαγωνισμός αυτός αναδεικνύει την αξία του σεναρίου και προσφέρει μια ευκαιρία σε νέους αλλά και νεοφώτιστους να προβάλλουν το ταλέντο τους. Ένα ταλέντο που προϋποθέτει κόπο, πειθαρχία, προσήλωση, φαντασία, μέθοδο και σωστό χειρισμό της ελληνικής γλώσσας. Τα σενάρια μπορεί να είναι είτε πρωτότυπα είτε διασκευές, μπορεί να είναι για ταινίες μικρού ή μεγάλου μήκους. Το σενάριο είναι ένα έργο της διανόησης που το χαρακτηρίζει μια ιδιαιτερότητα: Δεν ολοκληρώνεται με το γράψιμό του αλλά με την μετατροπή του σε κινηματογραφικό ή τηλεοπτικό έργο. Όλη αυτή η διαδικασία δε είναι άκρως ενδιαφέρουσα και εξόχως γόνιμη για τον σεναριογράφο.

Δεύτερον, με τον διαγωνισμό αυτό θέλουμε να παρακινήσουμε τους νέους δημιουργούς να παρουσιάσουν τα έργα τους, να τα εκθέσουν στο ευρύ κοινό και να τα αναδείξουν. Ο διαγωνισμός δίνει την ευκαιρία να συγκεντρωθεί νέο, πρωτότυπο υλικό που να μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη δημιουργία ταινιών −ιδίως αυτών που θα φέρουν το ελληνικό κοινό στις αίθουσες− ώστε να ανθίσει εκ νέου ο ελληνικός κινηματογράφος. Να δοθεί η δυνατότητα, χάρη στις διακρίσεις, σε αξιόλογα και ενδιαφέροντα σενάρια να ολοκληρωθούν μετατρεπόμενα σε ταινίες ή σειρές. Γιατί το σενάριο ως έργο έχει την ιδιαιτερότητα ότι για να αποδειχθεί η αξία του απαιτείται και η κινηματογράφησή του και η προβολή του στο κοινό.

Τα βραβεία και οι έπαινοι έχουν ως στόχο να φέρουν σε επαφή σεναριογράφους με παραγωγούς και σκηνοθέτες ή να συμβάλουν στην εξασφάλιση χρηματοδότησης για τους δημιουργούς τους, εάν θελήσουν να σκηνοθετήσουν οι ίδιοι το έργο τους, όπως έγινε με το 1ο βραβείο μεγάλου μήκους του 1ου διαγωνισμού το «Φυγαδεύοντας τον Χέντριξ» του Μάριου Πιπερίδη, και το ex aequo 1ο βραβείο μικρού μήκους «Η Χέλγκα είναι στο Λούντ» της Θέλγιας Πετράκη με συν-σεναριογράφο τον Αλέξανδρο Έσσλιν. Γι' αυτό άλλωστε τα πρώτα βραβεία, πέραν των επάθλων και των μεταλλίων που απονέμονται στους δημιουργούς, εκδίδονται σε ένα καλαίσθητο τόμο από τις Εκδόσεις Σεναριογράφων Ελλάδος και διανέμονται σε παραγωγούς συμβάλλοντας με αυτόν τον τρόπο στη διάδοσή τους.

Θεωρείτε πως η χρηματοδότηση και η ανάδειξη των σεναρίων είναι επαρκής σήμερα;
Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου, που κατ' εξοχήν χρηματοδοτεί παραγωγές ταινιών, διαθέτει μόνο ένα πρόγραμμα με εσφαλμένη προσέγγιση ως προς τη συγγραφή σεναρίου και τη σημασία του σεναριογράφου. Χρηματοδοτεί συνήθως παραγωγές στις οποίες ο σεναριογράφος είναι και σκηνοθέτης της ταινίας του ή τον υποχρεώνει να δεσμευθεί εξ αρχής με συν-δημιουργούς με τους οποίους η συνεργασία αποδεικνύεται συνήθως δύσκολη ή αδύνατη. Δεν υπάρχει χρηματοδότηση, πλέον, αποκλειστικά για το σενάριο ούτε αναλαμβάνονται πρωτοβουλίες που να προάγουν τη συγγραφή σεναρίων. Εξ ου και οι συνεχείς επισημάνσεις από τους επαΐοντες αλλά και από τους κινηματογραφόφιλους ότι οι ελληνικές ταινίες πάσχουν από έλλειψη σεναρίων − πλην φυσικά ελαχίστων εξαιρέσεων.

Είμαστε της γνώμης ότι θα έπρεπε να θεσπιστεί ένα πρόγραμμα το οποίο να χρηματοδοτεί σενάρια επίδοξων σεναριογράφων και όχι σκηνοθετών, έτσι ώστε να δοθεί κίνητρο σε νέους δημιουργούς να γίνουν σεναριογράφοι κι όχι σκηνοθέτες. Στις Η.Π.Α., για παράδειγμα, την κύρια βιομηχανία κινηματογράφου στον κόσμο, οι σεναριογράφοι αποτελούν μια αναδεδειγμένη κατηγορία δημιουργών καθώς χάρη στο έργο τους, το σενάριο, επιτυγχάνεται η δέσμευση των μεγάλων και καταξιωμένων ηθοποιών και των χρηματοδοτών που επενδύουν στην ταινία με κίνητρο, όπως επιδιώκει κάθε επενδυτής, το κέρδος.

Για την ανάδειξη των σεναρίων θεωρώ επίσης σημαντική την άρση πολιτικών αποκλεισμού που προωθούν οι διάφοροι δημόσιοι φορείς που διαχειρίζονται τα κονδύλια για τον κινηματογράφο, επιμένοντας να υποστηρίζουν συγκεκριμένες παρέες δημιουργών και καταδικάζοντας στην αφάνεια τους υπόλοιπους. Το κράτος οφείλει να μεριμνά για τη δημιουργική πολυφωνία και την ανάδειξη νέων ταλέντων και όχι να υπάρχει καλλιτεχνική μονομέρεια στο χώρο και μάλιστα κατ' επανάληψη χωρίς διακρίσεις στο εξωτερικό αλλά ούτε και απήχηση στο ελληνικό κοινό.

Ποια η συμβουλή σας σε ένα νέο σεναριογράφο που κάνει τα πρώτα του βήματα στο χώρο;
Η καλύτερη άσκηση για ένα νέο επίδοξο σεναριογράφο είναι μία: να μη σταματά να γράφει. Η παρακολούθηση κάποιων σεμιναρίων από εξειδικευμένους ή καταξιωμένους διδάσκοντες, όχι απαραίτητα μόνον δημιουργούς, είναι επίσης ένα ενδεχόμενο. Ας υπογραμμίσουμε όμως ότι καθώς δεν διαθέτουν όλοι οι διδάσκοντες το χάρισμα της διδασκαλίας, καλό είναι ο ενδιαφερόμενος να ελέγχει την εμπειρία τους και τις δουλειές τους στο χώρο του σεναρίου. Δυστυχώς πολλοί συστήνουν τμήματα δημιουργικής γραφής δίχως να έχουν ούτε διδακτική εμπειρία ούτε επάρκεια γνώσεων, αρκετές δε φορές με την υποστήριξη επίσημων κρατικών φορέων.

Η Ε.Σ.Ε. πρόσφατα ολοκλήρωσε κύκλο ολιγομελούς επαγγελματικού σεμιναρίου σε συνεργασία με το I.S.T. College με διδάσκοντες εξαιρετικούς συναδέλφους όπως τον Βασίλη Σπηλιόπουλο (Ουζερί Τσιτσάνης, Η πολυκατοικία), τη Ρένα Ρίγγα (Πίσω στο σπίτι, The Bachelor), τον πρώην καθηγητή στο τμήμα κινηματογράφου της Σχολής Καλών τεχνών του Α.Π.Θ. Γιάννη Μαρούδα (Σκλάβοι στα Δεσμά τους, για το οποίο έχει αποσπάσει Κρατικό Βραβείο Σεναρίου) κ.ά., και Master Classes από τους Μανούσο Μανουσάκη, Άννα Χατζησοφιά, Δημήτρη Σοφιανόπουλο κ.ά.

Επιφυλασσόμαστε στο μέλλον για νέα επαγγελματικά σεμινάρια και σύντομα περί τα τέλη Ιουλίου ένα διήμερο σεμινάριο Συγγραφής Πρωτότυπου Σεναρίου Ταινίας και Τηλεοπτικής Σειράς στην αίθουσα «Αντώνης Τρίτσης» του Ο.Π.Α.Ν.Δ.Α..

Καλούμε λοιπόν όλο τον κόσμο, ανεξαρτήτως ηλικίας, να λάβουν μέρος στο διαγωνισμό και να επιτρέψουν να κριθούν τα έργα τους από επαγγελματίες τους είδους, επειδή είναι ένας συναρπαστικός τρόπος να πάρουν το βάπτισμα του πυρός στον άκρως ενδιαφέροντα χώρο του κινηματογράφου και της τηλεόρασης.

Ποιες άλλες πολιτιστικές δράσεις έχει η Ε.Σ.Ε.;
Εν συντομία η Ένωση διεξάγει σεμινάρια και εργαστήρια σεναρίου για ερασιτέχνες αλλά και επίδοξους επαγγελματίες, εκδίδει βιβλία με θέματα που άπτονται του σεναρίου αλλά και άλλων λογοτεχνικών ειδών, προβαίνει σε αναλύσεις και αξιολογήσεις σεναρίων και θεατρικών έργων, οργανώνει ημερίδες με θέμα την τέχνη και την τεχνική του σεναρίου, και φυσικά προσφέρει σε κάθε δημιουργό τη φθηνότερη υπηρεσία κατοχύρωσης των έργων της διάνοιας.

Τέλος, λόγω της επιτυχίας που γνωρίζει ο διαγωνισμός συγγραφής σεναρίου αποφασίσαμε σε συνεργασία με το Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης να προκηρύξουμε διαγωνισμό θεατρικών έργων ο οποίος λήγει στις 30 Σεπτεμβρίου. Όσοι λοιπόν πιστοί, προσέλθετε. Να η ευκαιρία σας!

Βλ. επίσης: http://www.athensvoice.gr/politismos/grapse-senario