Θάνος Τσάμπρας: Η ποίηση είναι σεβασμός στις Αξίες και στον Άνθρωπο!
Ένας πολύ αξιόλογος άνθρωπος, ένας άνθρωπος που έχει προσφέρει πολλά στο θέατρο, την τηλεόραση, και την ποίηση μιλά στο topontiki.gr για τις μέχρι τώρα εμπειρίες του και τι έχει αποκομίσει από αυτές.
Ο Θάνος Τσάμπρας είναι ποιητής, θεατρικός συγγραφέας και σεναριογράφος. Το 1993 εντάχθηκε στην Ένωση Σεναριογράφων Ελλάδος, ενώ κατά την περίοδο 2015-2021 διετέλεσε Γενικός Γραμματέας της.
Ο κ. Τσάμπρας μας μιλά για την αξία της ποίησης, με αφορμή και την τελευταία του ποιητική συλλογή «Η σκιά του νερού», τη σημασία της φύσης και της υπαίθρου στη ζωή μας, αλλά και τις «επαναστάσεις» που έχει κάνει στη ζωή του.
Τέλος, αναφέρεται στους στίχους που τον εκφράζουν αυτή την περίοδο, αλλά και την εξέλιξη της τηλεόρασης, αλλά και των σεναρίων, την εποχή της μυθοπλασίας.
Ποιος είναι ο Θάνος Τσάμπρας
Ο Θάνος Τσάμπρας έγραψε σενάρια για την τηλεόραση και τον κινηματογράφο, καθώς και θεατρικά έργα. Το θεατρικό του «Επτά Σημάδια», είναι έργο-οδηγός εκπαίδευσης και άσκησης θεατρικών ομάδων.
Επί σειρά ετών διετέλεσε στέλεχος του Δημιουργικού Τμήματος σε τηλεοπτικό κανάλι και συνέβαλε στην δημιουργία πολλών εκπομπών. Παράλληλα, εργάστηκε και ως υπεύθυνος προγραμματισμού εκπομπών στην ιδιωτική τηλεόραση.
Τιμήθηκε, το 2019, για το θεατρικό έργο του «Καρύδια με μέλι», από τον Όμιλο για την UNESCO Πειραιώς & Νήσων και το 2023, από την Ακαδημία Ελληνικών Βραβείων Τέχνης, για την προσφορά του στην Ποίηση και στο Θέατρο.
Αναλυτικά όλα όσα μας είπε:
1) Κ. Τσάμπρα τι σημαίνει για εσάς η ποίηση; Διαβάζοντας το έργο σας «Η σκιά του νερού» συνειδητοποιούμε την αναφορά σας στη φύση και ιδιαίτερα στο υγρό στοιχείο.
«Η ποίηση είναι σεβασμός. Στις αξίες, στον άνθρωπο, στη ζωή, στην ομορφιά, στη γλώσσα!
«Η σκιά του νερού», είναι έργο «με άρωμα υπαίθρου», όπου κυριαρχεί το νερό ως στοιχείο της φύσης, της ζωής και των αφηγήσεων. Η συλλογή είναι ένα ταξίδι συμβολισμών «από του ουρανού την ξαστεριά, ως των υδάτων τη σκιά».
2) Μέσα από την ποίηση εκφράζετε σκέψεις ή συναισθήματα που δεν μπορείτε στην καθημερινή σας ζωή; Η ποίηση μπορεί να αλλάξει τον άνθρωπο;
«Η ποίηση είναι μαγική. Δεν είναι απλή διαδικασία δημιουργίας, είναι μυσταγωγία γέννησης σκέψεων και συναισθημάτων. Εκείνη σε βρίσκει… κι όταν ακόμη δεν την ψάχνεις. Αυτή κρατάει τα γκέμια στα άλογα των λογισμών, κάθε λογοτέχνη.
Δεν είναι ότι σου φέρνει κάτι. Συνήθως, σου ξεκαθαρίζει την ιδέα. Σου φωτίζει μια λέξη, που ήταν και χθες μπροστά σου, αλλά δεν την έβλεπες.
Έτσι αντιλαμβάνομαι, την έννοια της έμπνευσης και τον «ερχομό» της ποίησης.
Από εκεί και πέρα είμαι μετέωρος. Ακροβατώ μεταξύ λογικής και συναισθήματος, για να ολοκληρώσω ένα ποίημα. Συνήθως, προτιμώ να κινούμαι σε συναισθηματικά μονοπάτια ανεξερεύνητα, για να ανακαλύπτω τα «κρυμμένα» και της δικής μου ψυχής».
Κάτω από αυτό το πρίσμα, ναι, ότι εκφράζω ως δημιουργός μέσα από την ποίηση, είναι πέρα από την καθημερινή μου ζωή.
Όσο για το αν η ποίηση μπορεί να αλλάξει τον άνθρωπο, θεωρώ ότι, όπως όλες οι Τέχνες, επηρεάζει μόνο θετικά! Οι Αξίες των ποιητικών κειμένων, σίγουρα είναι εφόδια, για τον άνθρωπο που θέλει να γίνει καλύτερος».
3) Στο ποιητικό σας έργο «Η σκιά του νερού» οι στίχοι σας εκπέμπουν έναν εγγενή ρεαλισμό και μια επαναστατική ματιά. Έχετε κάνει «επαναστάσεις» στη ζωή σας;
«Η ποίηση στον πυρήνα της είναι επαναστατική. Είναι προτροπή διαρκούς εγρήγορσης και αντίστασης, απέναντι στην «απανθρωπιά» της κοινωνίας και της εξουσίας. Κάθε δημιουργός που υπηρετεί τον κοινωνικό ποιητικό λόγο, ζει «ανήσυχος» και με επαναστατικές τάσεις. Δεν γίνεται αλλιώς.
Είναι ουσία της ποίησης, η καταγγελία των κοινωνικών ανισοτήτων και της αδικίας, καθώς και το κάλεσμα σε ατομική, ή συλλογική δράση.
Σε προσωπικό επίπεδο, μικρές επαναστάσεις, έχω κάνει αρκετές στη ζωή μου. Για κάτι «σοβαρότερο» όμως, -όπως οι περισσότεροι του καιρού μου-, έχω ακριβώς την αίσθηση που καταγράφει ένας παλαιότερος στίχος μου:
«περίμενα πολύ για την επανάσταση / κι ακόμη ανυπομονώ»…!
Τζίφος, δηλαδή. Μακάρι η δική σας γενιά να ζήσει κάτι ουσιαστικά ανατρεπτικό, που θα οδηγήσει σε πραγματικές αλλαγές»!
4) Τελικά αποδεχόμαστε τις απώλειες ή απλά τις προσπερνάμε;
«Δεν έχω καταφέρει να ξεπεράσω καμία απώλειά μου. Κι απορώ πώς οι άλλοι, το καταφέρνουν. Εγώ τις κάνω όλες, «κακή σοδειά». Από παιδί αυτό έκανα. Τις κουβαλάω στο δισάκι μου. Δεν ξέρω καν πώς «φυλακίζω» μέσα μου κάτι που προσδιορίζεται και ως «κενό». Ίσως να μην θέλουν κι εκείνες να απομακρυνθούν από εμένα. Άσε, που κάποιες φορές, βρίσκουν τρόπο και τρυπώνουν στους στίχους μου, για να τις αποδεχτώ. Τέτοιο δράμα»
5) Ποιοι στίχοι σας, σας εκφράζουν αυτήν την εποχή;
«Από τη «σκιά του νερού» ξεχωρίζω, για διαφορετικούς λόγους, τους εξής, ανεξάρτητους, στίχους»:
«Πείτε στον θάνατο / σαν γέννηση να ΄ρθεί»
«Νύχτα στη γειτονιά του φόβου / κράτησα την καύτρα αναμμένη»
«Στ΄ ανοιχτά δοκίμασα / την υπομονή μου»
«Πάντα σε δίσεκτη χρονιά / η τύχη μου με βγάζει»
«Με ξένο μερτικό / αβγάτιζες το βιός σου»
«Στο πλήθος / κρύβεται η μοναξιά».
Ο τελευταίος στίχος, να σημειώσω, αποτελεί για μένα καταφύγιο και πεδίο δράσης. Χάνομαι στο πλήθος, για να αναζητήσω τα θέματά μου ανάμεσα στον κόσμο. Αυτός με νοιάζει. Για τον κόσμο «νοιάζομαι» στα κείμενά μου.
Θα πρόσθετα όμως και δυό αράδες από την «Πέμπτη Εποχή των αοράτων»:
«Μπορεί να γίνει / εφιάλτης η γαλήνη;»
Είναι ένας στίχος που μου «επιτίθεται» από την ώρα που βλάστησε στο λευκό χαρτί μου.
Ορίστε, λοιπόν, ποια είναι η επανάσταση της ποίησης: Σπέρνει ιδέες… σε χέρσα χωράφια, δικά μας και ξένα.
6) Ως σεναριογράφος ζήσατε όμορφες στιγμές, αλλά και την τιμή να είστε γενικός γραμματέας της Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος από το 2015 έως το 2021. Τι αποκομίσατε από τη συγκεκριμένη εμπειρία; Πώς κρίνετε το σημερινό επίπεδο σεναρίων στην ελληνική τηλεόραση;
«Ως Γενικός Γραμματέας της Ένωσης Σεναριογράφων Ελλάδος, έζησα ενεργά χρόνια συλλογικής δημιουργίας. Μόνο καλές εντυπώσεις έχω αποκομίσει από εκείνη τη γόνιμη περίοδο, από όπου ξεκίνησαν οι γνωστοί Διαγωνισμοί Σεναρίου, Θεατρικών κειμένων, αλλά και – πιο πρόσφατα-, Στίχου, της Ε.Σ.Ε., που δίνουν την ευκαιρία σε πλήθος νέων δημιουργών, να «μετρήσουν» τις δυνάμεις τους στον στίβο της Γραφής.
Σεναριακά, θεωρώ ότι μετά τις «Άγριες Μέλισσες», ζούμε μια δεύτερη άνοιξη της μυθοπλασίας, μετά την πρώτη της δικής μου γενιάς, με την αξιοσημείωτη άνθιση των ταινιών του ΄80 και τις πασίγνωστες καθημερινές σειρές της δεκαετίας του ΄90.
Ακόμη κι αν ο διαχρονικός ανταγωνισμός με τις ξένες σειρές δεν θα ξεκαθαρίσει ποτέ, εγώ είμαι υπέρ της ελληνικής παραγωγής, γιατί είναι εφαλτήριο για τους νέους καλλιτέχνες. Σεναριογράφοι, σκηνοθέτες, ηθοποιοί, μουσικοί, μια πλειάδα νέων ανθρώπων, που για χρόνια αναζητούσε την ευκαιρία της, τώρα μπορεί να μας παρουσιάσει το ταλέντο και τις καλλιτεχνικές αρετές της.
Ειδικά πάντως για τα σενάρια, τα περισσότερα κινούνται σε υψηλό ποιοτικό επίπεδο. Άλλωστε, αν κάτι δεν αξίζει, το αποβάλλει η κρίση του τηλεθεατή, που γρήγορα γυρνάει την πλάτη στις πρόχειρες δουλειές».
Βλ. επίσης: https://www.topontiki.gr/2024/02/15/thanos-tsampras-i-piisi-ine-sevasmos-stis-axies-ke-ston-anthropo/
Ενημέρωση: 19-02-2024
