Συνέντευξη: Πάνος Παπαχατζής (Argonauts Productions)

Συνέντευξη στον Γιάννη Δηράκη (dirakis@sevenart.gr)

Ο Πάνος Παπαχατζής ξεκίνησε την πορεία του στον κινηματογράφο και την τηλεόραση τη δεκαετία του '80. Υπήρξε ενεργό μέλος του Συμβουλίου Κινηματογραφίας του ΥΠΠΟ, είναι μέλος του European Film Academy και μέλος του Δ.Σ. της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου. Το 2003 δημιούργησε την ανεξάρτητη εταιρεία παραγωγής ΑΡΓΟΝΑΥΤΕΣ Α.Ε.

Υπεύθυνος για μερικές από τις εμπορικότερες ελληνικές ταινίες των τελευταίων χρόνων (πάνω από 2,3 εκατομμύρια εισιτήρια έκοψαν 9 ταινίες παραγωγής των Αργοναυτών) αλλά και αρκετές "σινεφίλ" ("Απ' το Χιόνι", "Η Ψυχή στο Στόμα", "Μέσα στο Δάσος"), ο Πάνος Παπαχατζής κλήθηκε πριν λίγες μέρες στη σκηνή της Στέγης Γραμμάτων και Τεχνών για να παραλάβει κάποια απ' τα 7 βραβεία -μεταξύ τους και το Βραβείο Καλύτερης Ταινίας- της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου για τον "Μαχαιροβγάλτη" του Γιάννη Οικονομίδη.

Γνωρίζοντάς τον, καταλαβαίνεις ότι είναι ένας πολύ δραστήριος άνθρωπος με πάθος για τον ελληνικό κινηματογράφο, πράγμα που εξηγεί και την στήριξή του σε κάποιες ταινίες που οι περισσότεροι στη θέση του δεν θα ρίσκαραν να "βάλουν πλάτη" για να γυριστούν. Εκ του αποτελέσματος, έχει δικαιωθεί στις περισσότερες περιπτώσεις, παραλαμβάνοντας βραβεία στα σημαντικότερα διεθνώς φεστιβάλ που ακολουθούνται από διθυράμβους των κριτικών αλλά και αξιοπρεπή για τα μεγέθη τους πορεία στις αίθουσες και -αργότερα- στα video club. Με την ιδιότητα του παραγωγού αλλά και του μέλους του Δ.Σ. της Ε.Α.Κ., ο κ. Παπαχατζής μας μίλησε για τα βραβεία του "Μαχαιροβγάλτη", την αντίφαση που δημιουργεί η πρόταση για τα Όσκαρ, την μέχρι στιγμής παρουσία της Ακαδημίας και τον νέο νόμο για τον κινηματογράφο.

Περιμένατε τα βραβεία του "Μαχαιροβγάλτη";
Πιστεύω απόλυτα ότι ο "Μαχαιροβγάλτης", η τρίτη ταινία του Οικονομίδη, είναι και η πιο
ολοκληρωμένη και η πιο ώριμη, σκηνοθετικά, δουλειά του. Κατά τη γνώμη μου είναι η καλλίτερη ταινία από όσες διαγωνίστηκαν στα βραβεία της Ακαδημίας, χωρίς να παραγνωρίζω την, ανθρωπολογική σχεδόν, δουλειά της Αθηνάς Τσαγγάρη, την δυναμική ορμή της ταινίας του Σύλλα Τζουμέρκα ή τις ταινίες των άλλων σκηνοθετών. Άρα περίμενα, ήλπιζα, σε αντίθεση με όσους την παρουσίαζαν ως «outsider», στην ανταπόκριση των συναδέλφων μελών της Ακαδημίας.

Θα λέγατε ότι αισθάνεστε κατά κάποιο τρόπο δικαιωμένος για την επιλογή σας να στηρίξετε -σε όλη την πορεία του- τον Γ. Οικονομίδη;
Αν το να πάρει μια ταινία βραβεία ή να συμμετέχει στα μεγαλύτερα φεστιβάλ όπως των Καννών, σημαίνει δικαίωση της επιλογής του παραγωγού, τότε ναι, υπό αυτήν την έννοια δικαιώνομαι για τη βοήθεια που προσφέρω στον Γιάννη. Προσωπικά όμως δεν το βλέπω έτσι. Για μένα η συνεργασία με έναν σκηνοθέτη, η αντίληψη μας για τα πράγματα, ο ιδιαίτερος κόσμος κάθε ταινίας, είναι μια ευκαιρία επικοινωνίας, μια πορεία αυτογνωσίας. Αν η κατάληξη φέρει και την επιτυχία της ταινίας, απολαμβάνω με χαρά και το τέλος του ταξιδιού.

Τι σημαίνει το ότι ενώ ο "Μαχαιροβγάλτης" ψηφίστηκε ως η καλύτερη ταινία της χρονιάς δεν προτάθηκε για να μας εκπροσωπήσει στα Όσκαρ;
Για μένα δεν σημαίνει τίποτα. Ούτε ότι ο "Μαχαιροβγάλτης" δεν είναι «διεθνής» ταινία, ούτε
ότι το "Attenberg" δεν είναι καλή ταινία. Ας μη ξεχνάμε ότι οι ταινίες του Οικονομίδη έχουν πάει στα μεγαλύτερα φεστιβάλ (Κάννες, Pusan, κλπ). Το δε "Attenberg" πήρε βραβείο στη Βενετία. Η ψήφος των μελών της Ακαδημίας είναι προσωπική και δεν μπορώ να την κρίνω. Χαίρομαι που η Αθηνά Τσαγγάρη θα διαγωνισθεί για τα Όσκαρ, εύχομαι να είναι υποψήφια και να το πάρει. Η επιτυχία οποιασδήποτε Ελληνικής ταινίας στο εξωτερικό είναι επιτυχία όλων μας. Αν και είμαι Γαύρος χάρηκα που ο Βάζελος πήρε το Ευρωπαϊκό πρωτάθλημα στο μπάσκετ.

Πώς κρίνετε την μέχρι στιγμής παρουσία της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και ποιες αλλαγές πιστεύετε ότι πρέπει να γίνουν σε σχέση με τα Βραβεία που απονέμει;
Ένα αίτημα χρόνων του κινηματογραφικού χώρου έγινε πραγματικότητα από τους ενεργούς κινηματογραφιστές από την «Ομίχλη». Διανύουμε τη 2η χρονιά της Ελληνικής Ακαδημίας Κινηματογράφου και θεωρώ την παρουσία της πετυχημένη. Και οι δύο απονομές των βραβείων έκαναν πολύ καλή εντύπωση. Ειδικά πέρυσι, θυμάμαι, τη βραδυά μετά την απονομή επικρατούσε μεγάλος ενθουσιασμός και τα σχόλια όλων των συναδέλφων ήταν ιδιαίτερα κολακευτικά, πλήν ενός.  Επίσης ήταν πετυχημένη η εκδήλωση με την προβολή
των trailers των ταινιών που καθιερώνουμε ετησίως στον Τεχνοχώρο με σκοπό να φέρουμε το κοινό κοντά στις Ελληνικές ταινίες, όπως και άλλες εκδηλώσεις, το συνέδριο για την κινηματογραφική παιδεία για παράδειγμα. Το ΔΣ της Ακαδημίας, του οποίου είμαι μέλος, έχει επισημάνει το ίδιο, και έχει επίσης «αφουγκρασθεί» από μέλη της Ακαδημίας και μη, μερικές δυσλειτουργίες στο καταστατικό καθώς και στον κανονισμό των βραβείων. Ήδη έχει αποφασισθεί ότι στο τέλος του χρόνου θα γίνει καταστατική Γενική Συνέλευση των μελών όπου θα υπάρξουν προτάσεις για αλλαγές. Παράδειγμα, χρήζουν αλλαγής τα κριτήρια εισδοχής των κινηματογραφιστών στην Ακαδημία. Πρέπει να αμβλυνθούν. Δεν μπορεί δηλαδή να είναι εκτός Ακαδημίας ένας σκηνοθέτης γιατί έχει επτά-οκτώ χρόνια να κάνει ταινία, ή επειδή ένας ηθοποιός δεν έχει πρωταγωνιστήσει σε 4 ταινίες τα τελευταία 5 χρόνια, αλλά σε τρείς. Επίσης αν τα μέλη αποφασίσουν να παραμείνουν οι δύο διαφορετικές ψηφοφορίες για βραβείο καλλίτερης ταινίας και για τη συμμετοχή στα Όσκαρ, πιστεύω ότι δεν πρέπει η ταινία συμμετοχής στα Όσκαρ, να ανακοινώνεται την βραδυά των βραβείων. Άλλο τα βραβεία της Ακαδημίας και άλλο η υποψηφιότητα στα Όσκαρ.

Κύριε Παπαχατζή με τον νέο νόμο για τον κινηματογράφο θα γυρίζονται ευκολότερα οι ταινίες; Πώς τον κρίνετε σε γενικές γραμμές;
Σε γενικές γραμμές ο νόμος κινείται σε σωστή αναπτυξιακή βάση, αν και υπάρχουν μερικές ατέλειες, όπως η μη επιστροφή φόρου στους διανομείς. Πιστεύω ότι ο υπουργός Πολιτισμού μας έδωσε ένα νόμο για να γυρίζουμε ευκολότερα ταινίες. Για να συμβεί αυτό όμως πρέπει να εφαρμοσθεί ο νόμος. Μέχρι σήμερα δεν υπάρχει εφαρμογή του νόμου. Δεν έχει υπογραφεί ακόμη η υπουργική απόφαση που θα καθορίζει τη διαδικασία εφαρμογής του
1,5% από τα κανάλια. Εκκρεμούν υπουργικές αποφάσεις που θα καθορίζουν τις διαδικασίες για διάφορα θέματα. Επί πλέον δεν έχει υπογραφεί ακόμη η διυπουργική απόφαση για τα φορολογικά κίνητρα, μία ιστορία που εκκρεμεί πάνω από ένα χρόνο τώρα. Πιστεύω ότι η πρόθεση του κου Γερουλάνου είναι να προχωρήσει στην εφαρμογή του νόμου, ίσως όμως να χρειάζεται λίγο χρόνο ακόμη. Το ζήτημα ωστόσο παραμένει, όσο καθυστερούν οι αποφάσεις τόσο θα χειροτερεύουν οι συνθήκες και θα εντείνεται η απόγνωση για τους κινηματογραφιστές. Φέτος ελάχιστες ταινίες θα γίνουν και αυτές με τις χειρότερες οικονομικά συνθήκες. Και ασφαλώς ταινίες, και πολύ καλές, μπορούν, και ειδικά σήμερα, να γίνονται με ελάχιστα χρήματα, αλλά δεν μπορεί μια Εθνική Κινηματογραφία τουλάχιστον, να στηρίζεται μόνο στην καλή θέληση, το φιλότιμο και το πάθος των ανθρώπων του χώρου για να αναπτυχθεί.

Πηγη: SevenArt.gr | 18 Μαΐου 2011