Ο πρόεδρος των σκηνοθετών και παράγοντας της ΕΡΤ, Χάρης Παπαδόπουλος, απαντά σε όσα του καταμαρτυρούν «Είναι ωραία να σε στηρίζει ένα κόμμα»
Και ξαφνικά, ο πρόεδρος της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών έγινε ένας από τους ισχυρούς άνδρες της ΕΡΤ. Αυτή τη στιγμή, ο Χάρης Παπαδόπουλος είναι μέλος του Δ.Σ. της ΕΡΤ, πρόεδρος της επιτροπής για το περίφημο 1,5%, και μέλος του Δ.Σ. του Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης. Σε απλά ελληνικά, αυτό σημαίνει πως έχει καθοριστικό ρόλο ως προς το ποιος παίρνει λεφτά για να κάνει ταινία. Και βέβαια είναι (συν)υπόλογος για τα πεπραγμένα στην ΕΡΤ.
Στο τελευταίο Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης ανακοίνωσε με περηφάνια πως η ΕΡΤ θα μοιράσει σε 37 κινηματογραφιστές 3,5 εκατομμύρια ευρώ, και υποσχέθηκε πως θα υπάρξει συνέχεια. Ο Χάρης Παπαδόπουλος έχει φανατικούς φίλους, αλλά και φανατικούς εχθρούς. Είναι γνωστή η κόντρα του με τους «Ομιχλιστές», ενώ και στην ΕΡΤ δεν έχει και τις καλύτερες σχέσεις με όλους. Παραμένει ωστόσο πρόεδρος της ΕΕΣ επί 12 συναπτά έτη. Και σίγουρα δεν στερείται αξιωμάτων. Είναι προφανές πως και πεισματάρης είναι και γερό στομάχι έχει. Οπως άλλωστε μας είπε, έχει να κάνει ακόμη πολλά.
- Πώς γίνετε να δημιουργείτε τόσες αντιπάθειες; Μου λέτε;
«Εσείς πείτε μου: πώς γίνεται να με βρίζουν, ενώ δουλεύω γι' αυτούς;».
- Μήπως γιατί επί σειρά ετών έχετε ταυτιστεί με ένα είδος συνδικαλισμού που για πολλούς πηγαίνει πίσω το ελληνικό σινεμά;
«Εμείς δεν είμαστε συνδικαλιστές. Οι εργατοπατέρες είναι, που πληρώνονται. Εμείς δεν αμειβόμαστε, είμαστε οραματιστές. Η τρικομματική κυβέρνηση έδειξε να κατανοεί πως υπάρχει κι ένας υγιής συνδικαλισμός. Τι πιο ουσιαστικό από το να τοποθετείται ένας άνθρωπος που γνωρίζει το χώρο και τα προβλήματά του;».
- Απ' ό,τι αντιλαμβάνομαι και η χρηματοδότηση των μικρομηκάδων μέσω του προγράμματος Μικροφίλμ, από σας θα περνάει.
«Η επιτροπή του 1,5% μετονομάστηκε σε Επιτροπή Διαχείρισης Πόρων για τον Κινηματογράφο και θα ασχολείται με ό,τι αφορά το σινεμά. Αλλά δεν είναι απαραίτητο να αποφασίζει και για το Μικροφίλμ η ίδια επιτροπή. Θα ενισχυθεί με ανθρώπους που έχουν σχέση με τη μικρού μήκους».
- Πάντως έμαθα ότι οι μικρομηκάδες, που τελευταία κάνουν εξαιρετικές ταινίες, θα παίρνουν στο εξής λιγότερα χρήματα...
«Αντίθετα, η οικονομική ενίσχυσή τους έχει αυξηθεί και ο αριθμός των δικαιούχων θα είναι μεγαλύτερος. Για να παίρνουν όμως περισσότεροι, έχει μειωθεί το ποσό για κάθε ταινία. Αρκεί. Δεν χρειάζονται άλλα. Μέχρι σήμερα κάποιοι έπαιρναν μόνο παροχές σε μηχανήματα από την ΕΡΤ. Και κάποιοι άλλοι έκαναν πάρτι με 30-35.000. Γιατί; Ας τελειώνουμε πια με τους γιους σκηνοθετών, σεναριογράφων, κριτικών κ.λπ.».
- Πώς έγινε και η ΕΡΤ έδωσε αυτή την ανάσα στο σινεμά, τη στιγμή που τίποτε δεν κινείται; Το Ελληνικό Κέντρο Κινηματογράφου ακόμη δεν δίνει χρήματα.
«Το ΕΚΚ είναι ένας αυτόνομος οργανισμός. Δεν πρέπει να καπελώνεται από την ΕΡΤ. Θα βρει το βηματισμό του. Η ΕΡΤ έκανε μια επανάσταση. Μια πολιτιστική επένδυση σε εποχή κρίσης. Η τηλεόραση χρωστάει στο σινεμά. Απεγκλωβίσαμε ένα ποσό που είχε να δοθεί εδώ και 3,5 χρόνια».
- Η εκταμίευση πότε θα γίνει;
«Ηδη γίνεται. Ανανεώσαμε τη συνεργασία ΕΡΤ-ΕΚΚ που είχε σταματήσει από το 2009, δημιουργήσαμε πρόγραμμα εγχώριων και διεθνών συμπαραγωγών, φτιάξαμε το πρόγραμμα "Πρώτη κάμερα" (αποκλειστικά για πρωτοεμφανιζόμενους) και το project νέων παραγωγών, στηρίζουμε τις έτοιμες ταινίες. Κι άλλα».
- Είστε πρόεδρος των σκηνοθετών. Δεν είναι ασυμβίβαστο να μοιράζετε εσείς τα χρήματα;
«Εγώ δεν μοιράζω λεφτά. Είμαι πρόεδρος της επιτροπής ενός συλλογικού οργάνου. Ο ρόλος αυτού του οργάνου είναι συμβουλευτικός».
- Ναι, αλλά ποιον θα ακούσουν; Εσάς δεν θα ακούσουν;
«Την απόφαση την παίρνει ο διευθύνων σύμβουλος της ΕΡΤ και το Δ.Σ. Εγώ μία ψήφο έχω. Αλλωστε, αυτές οι 37 ταινίες εγκρίθηκαν από τις προηγούμενες επιτροπές. Δεν υπάρχει καμία διαμαρτυρία».
- Πώς δεν υπάρχει; Εγώ ξέρω ανθρώπους που εγκρίθηκαν τότε, και τώρα τα ονόματά τους δεν είναι στη λίστα.
«Αυτό συνέβη διότι η προηγούμενη επιτροπή δεν είχε καταγράψει όλες τις εγκρίσεις! Θα πάρουν λεφτά τώρα. Οσοι χτυπούν εμάς στην ΕΡΤ, χτυπούν τους ίδιους τους δημιουργούς. Εγώ είμαι πρόεδρος σωματείου, όχι εταιρείας παραγωγής και συμφερόντων. Δώσαμε σε όλους, χωρίς αποκλεισμούς».
- Ορισμένοι πάντως θεώρησαν πως πριμοδοτήθηκαν κάποιοι... ημέτεροι... Με 2-3 παραγωγές.
«Τον Σέκερη εννοούν; Ελεος πια. Τρεις ταινίες είχε πάρει ο άνθρωπος από τους προηγούμενους. Και από ευγένεια, άφησε μία. Δεν ντρέπονται να μιλούν για έναν από τους καλύτερους παραγωγούς μας; Από τους 37 σκηνοθέτες, μόνο τέσσερις είναι μέλη της ΕΕΣ».
- Λοιπόν, πώς θα προχωρήσετε με τα λεφτά αυτά;
«Οι αιτήσεις θα υποβάλλονται σε συνεχή ροή. Οι εγκρίσεις θα δίνονται ανά εξάμηνο. Τα λεφτά προκύπτουν από το 1,5% των ακαθάριστων εσόδων της ΕΡΤ. Βέβαια ο νέος νόμος, που το προβλέπει αυτό, έγινε με το σκεπτικό πως θα πλήρωναν επιτέλους και τα ιδιωτικά κανάλια. Υποτίθεται πως θα ήταν πιο αυστηρός. Αλλα τελικά κάποιοι ήθελαν να χαρίσουν και τα παλιά χρέη στα κανάλια...».
- Με ποιον τρόπο;
«Πατάνε σε ένα άρθρο που λέει πως τα κανάλια πρέπει να καταβάλουν το ποσό αν έχουν κέρδη».
- Εβδομήντα πέντε εκατομμύρια ευρώ από το ανταποδοτικό τέλος της ΕΡΤ πήγαν στις ήπιες μορφές ενέργειας. Πώς έγινε αυτό;
«Ηταν μια πολιτική απόφαση που δεν αφορά το Δ.Σ. της ΕΡΤ. Σε εποχή κρίσης, όποιος έχει χρήματα, δηλαδή παρουσιάζει περίσσευμα, πληρώνει. Αλλά πιστεύω πως είναι αδυναμία της προηγούμενης διοίκησης που δεν τα έριξε στην παραγωγή. Το περίσσευμα της ΕΡΤ πρέπει να πηγαίνει σε φορείς πολιτισμού: Εθνικό Θέατρο, Κέντρο Κινηματογράφου, Φεστιβάλ Αθηνών».
- Με ενημέρωσαν πως αυτή τη στιγμή υπάρχουν κοντέινερ στην Κατεχάκη που αδειάζουν τους χώρους της ΕΡΤ, καθώς ένα μέρος τους θα παραχωρηθεί στο υπουργείο Προστασίας του Πολίτη.
«Είχε ζητηθεί ένα μεγάλο τμήμα ώστε να χρησιμοποιηθεί ως χώρος γραφείων διοικητικών υπηρεσίων για θέματα μετανάστευσης. Ομως ο Νίκος Σίμος, ο διευθύνων σύμβουλος, κράτησε σθεναρή στάση και τελικά θα διατεθεί ένα πολύ μικρό κομμάτι. Θα είναι για κάποια χρόνια, έναντι ενοικίου. Οι υπόλοιποι, υποβαθμισμένοι σήμερα, χώροι θα αξιοποιηθούν από την ΕΡΤ. Θα στεγαστεί το Μουσείο - Αρχείο της ΕΡΤ».
- Κάποιοι λένε πως συντελέσατε στην απομάκρυνση του Κώστα Σπυρόπουλου, του γενικού διευθυντή τηλεόρασης.
«Εγώ τον έδιωξα; Σοβαρολογούμε τώρα; Οταν όμως αναλαμβάνει κάποιος ένα τέτοιο πόστο, πρέπει να είναι πιο σεμνός και να μην υπερβαίνει το ρόλο του. Δεν μπορεί να παίρνει μια τηλεοπτική σειρά, τον "Πύργο του Ντάουντον" και να τη λογοκρίνει ερήμην του Δ.Σ. Αυτό δεν γίνεται πουθενά στον κόσμο. Ουσιαστικά έθεσε εαυτόν εκτός ΕΡΤ».
- Επικαλεστήκατε και την περίφημη εκπομπή για τα τουρκικά σίριαλ. Αλλά ήταν αυτός ο πραγματικός λόγος της απομάκρυνσής του;
«Δεν συνεργαζόταν με την υπόλοιπη οργανωτική δομή. Η πρόταση για το σίριαλ ήταν εκπρόθεσμη. Κοιτάξτε, δεν έχω διώξει ποτέ κανέναν. Απλώς επισημαίνω λάθη. Ο πρόεδρος μας είπε πως έστω κι ένας να ζητούσε να μην μπει το θέμα της απομάκρυνσής του σε ψηφοφορία, δεν θα γινόταν. Το ήξερε πολύ καλά και ο Τέλης Σαμαντάς. Αλλά τη δέχτηκε».
- Κάποιοι μιλούν και για όργιο προσλήψεων στην ΕΡΤ τελευταία. Συμβούλων, προσωπικού ειδικών θέσεων, αναπληρωτών, προϊσταμένων.
«Διαφωνώ. Είναι πολύ λιγότερες σε σχέση με το παρελθόν. Και τις θεωρώ εντελώς απαραίτητες. Εξάλλου πρέπει να μπαίνουν και νέοι άνθρωποι. Στην ΕΡΤ κανείς δεν θέλει να φύγει από το πόστο του».
- Ναι, αλλά με κομματικά κριτήρια;
«Είναι θέμα νοοτροπίας της χώρας, χρόνια τώρα. Στην Ελλάδα δεν υπάρχει αξιοκρατία. Αλλά να σας πω κάτι; Αν κάποιος αναλαμβάνει ένα πόστο, έστω και με μέσον, είναι πολύ καλό».
- Τι εννοείτε;
«Κι αυτός κρίνεται. Εμένα μ' αρέσει να προτείνει κάποιος και να αναλαμβάνει την ευθύνη. Ακόμη κι ένα κόμμα να σε στηρίζει, ωραίο είναι. Και το κόμμα μπορεί να κρίνει».
- Ας επιστρέψουμε στο σινεμά. Πώς βλέπετε το μπαμ των τελευταίων ετών;
«Είναι μια διαχρονική πορεία. Ξεκίνησε από τον Κακογιάννη, τον Αγγελόπουλο, τον Βούλγαρη. Αλλά χωρίς τους νέους, δεν υπάρχει ανανέωση. Αυτοί είναι οι καλύτεροι πρεσβευτές της Ελλάδας έξω».
- Πάντως τα περισσότερα από αυτά τα παιδιά είχαν μια σχέση με το κίνημα της «Ομίχλης»...
«Δεν θεωρώ ότι πιστώνονται σε αυτούς οι επιτυχίες των νέων. Δηλαδή, αν δεν υπήρχε η "Ομίχλη" δεν θα είχαμε αυτό το αποτέλεσμα; Οποιαδήποτε κίνηση θεμιτή είναι. Ομως όλο αυτό τελικά έσβησε. Ηταν μια μικρής εμβέλεας κίνηση που εξυπηρετούσε τα προσωπικά συμφέροντα κάποιων. Και οι υπόλοιποι έπεσαν στην παγίδα».
- Με την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου τι σχέση έχετε;
«Είναι ένας ανεξάρτητος ιδιωτικός θεσμός. Πάω στις απονομές της. Αλλα οι εκλέκτορές της είναι μια πολύ μικρή ομάδα. Θεωρώ λάθος που καταργήθηκαν τα χρηματικά κρατικά βραβεία. Ο νόμος αυτός πρέπει να αλλάξει. Και πρέπει να ενισχυθεί το ελληνικό κομμάτι του Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης».
- Εσείς δεν νιώθετε την ανάγκη να κάνετε κάποια αυτοκριτική;
«Οταν εκπροσωπείς ένα μεγάλο φορέα πρέπει να υπερασπίζεσαι τα μέλη του σθεναρά. Η ΕΕΣ είναι ασυμβίβαστη. Αν πας σ' έναν υπουργό ή θα τον γλείψεις ή θα τον πολεμήσεις. Εμένα κάθε συνάντησή μου με τον υπουργό είναι κόλαση».
- Ομως σας διορίζουν...
«Ναι, γιατί καταλαβαίνουν πως είμαι σκληρός αλλά και δίκαιος. Και όχι για προσωπικό όφελος».
- Μη μου πείτε πως ετοιμάζετε και ταινία;
«Ναι, πάνω σε ένα διήγημα του Βιζυηνού. Εχω συνεργαστεί με το 90% των Ελλήνων σκηνοθετών απ' όλα τα πόστα. Και πρέπει να πω πως με λυπεί αφάνταστα η απουσία του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Γίνεται όλο και πιο πικρή...».
Ελευθεροτυπία - 15/02/2013
Ενημέρωση: 17-02-2013