Για τον Μίλτο Σαχτούρη
«Τον ποιητή τίποτε δεν τον εγγίζει, ούτε ο χρόνος. Γιατί έχει μέσα του το παιδικό, το γεροντικό και το δαιμονικό συγχρόνως».Σε ηλικία 85 ετών, άφησε την τελευταία του πνοή τα ξημερώματα της Τρίτης, ο ποιητής Μίλτος Σαχτούρης. Ο χρόνος -που είναι μόνο μια σύμβαση- ευχόμαστε να μην τον αγγίξει, όπως όλους τους ποιητές άλλωστε.
Δισέγγονος του υδραίου αγωνιστή του 1821, Γεωργίου Σαχτούρη, ο Μίλτος Σαχτούρης γεννήθηκε στην Αθήνα, το 1919.
Το 1937 εγγράφεται στη Νομική Σχολή Αθηνών, αλλά δεν ολοκληρώνει τις σπουδές του. Προερχόμενος από πλούσια σχετικά οικογένεια, μπόρεσε να αφιερωθεί στη λογοτεχνία χωρίς να είναι αναγκασμένος να απασχολείται με το βιοπορισμό. Άρχισε να γράφει ποιήματα στη διάρκεια της Κατοχής, οπότε και γνώρισε τον Νίκο Εγγονόπουλο και ήρθε σε επαφή με τον υπερρεαλισμό. Το 1944 δημοσίευσε ποιήματα στο περιοδικό Ελεύθερα Γράμματα και ένα χρόνο αργότερα εξέδωσε την πρώτη του ποιητική συλλογή με τίτλο Η λησμονημένη. Ασχολήθηκε επίσης με τη μετάφραση έργων του Μπέρτολτ Μπρεχτ και του Φραντς Κάφκα και συνεργάστηκε με πολλά περιοδικά, όπως Τα Νέα Γράμματα, Τα Νέα Ελληνικά, Τραμ, Τετράδιο, Η Λέξη, Νέα Εστία.
Στα ποιήματά του Σαχτούρη, ο κόσμος είναι ενιαίος και κλειστός, απαράλλαχτος και εχθρικός και εντός του ο άνθρωπος διακατέχεται από αγωνία και ασφυκτιά. Έμμεσα αλλά σαφώς πολιτικός, ο λόγος του είναι υπερβολικά απλός και λιτός, αντλεί τη δύναμή του από την καίρια χρήση της λέξης και του συμβόλου, που αυτονομείται και αποκτά τη δική του, ξεχωριστή οντότητα, καθώς σημαίνει το αναπόδραστο. Αυτό που προέχει στην ποίηση του Σαχτούρη, σύμφωνα με τον κριτικό λογοτεχνίας Βαγγέλη Χατζηβασιλείου, "είναι οι εικόνες του, που εξελίσσονται σε αυτοδύναμες συμβολικές ενότητες, που αγνοούν το μεμονωμένο επεισόδιο και, γενικότερα, την περιπτωσιολογία, δημιουργώντας ένα παρατονισμένο, εσωστρεφές σύμπαν, όπου αντικείμενα, ζώα, άνθρωποι και μηχανές, χωρίς να αποβάλλουν τις κοινώς αποδεκτές ιδιότητές, βαθμιαία εκπίπτουν σε διεστραμμένα υποκατάστατα του πραγματικού".
Ο Μίλτος Σαχτούρης τιμήθηκε με το Πρώτο Βραβείο Νέοι Ευρωπαίοι Ποιητές από την ιταλική ραδιοφωνία και τηλεόραση για την συλλογή του Όταν σας μιλώ, 1956 , το Β' Κρατικό Βραβείο Ποίησης για τη συλλογή του Τα στίγματα, 1962, έλαβε τη χορηγία του Ιδρύματος Φορντ, 1972, το Α' Κρατικό Βραβείο Ποίησης, 1987, για τη συλλογή Εκτοπλάσματα και το Μεγάλο Κρατικό Βραβείο για το σύνολο του έργου του, 2003.
Έργα του, μεταξύ άλλων είναι: «Οι λησμονημένοι» (1945), «Παραλογαίς» (1948), «Με το πρόσωπο στον τοίχο» (1952), «Όταν σας μιλώ» (1956), «Τα φάσματα ή η χαρά στον άλλο δρόμο» (1958), «Ο περίπατος» (1960), «Τα στίγματα» (1962), «Σφραγίδα ή όγδοη Σελήνη» (1964), «Το σκεύος» (1971).
Αυτό που προέχει στην ποίηση του Σαχτούρη, σύμφωνα με τον κριτικό λογοτεχνίας Βαγγέλη Χατζηβασιλείου, "είναι οι εικόνες του, που εξελίσσονται σε αυτοδύναμες συμβολικές ενότητες, που αγνοούν το μεμονωμένο επεισόδιο και, γενικότερα, την περιπτωσιολογία, δημιουργώντας ένα παρατονισμένο, εσωστρεφές σύμπαν, όπου αντικείμενα, ζώα, άνθρωποι και μηχανές, χωρίς να αποβάλλουν τις κοινώς αποδεκτές ιδιότητές, βαθμιαία εκπίπτουν σε διεστραμμένα υποκατάστατα του πραγματικού".
Εργα του μεταφράστηκαν σε έξι γλώσσες, ενώ η τελευταία του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1998, από τις εκδόσεις Κέδρος, με τίτλο «Ανάποδα γύρισαν τα ρολόγια».
Η κηδεία του θα γίνει την ερχόμενη Παρασκευή στις 4 το απόγευμα από το πρώτο νεκροταφείο Αθηνών, με δαπάνη του υπουργείου Πολιτισμού.
Δείτε άλλα δημοσιεύματα για τον ποιητή Μίλτο Σαχτούρη.
Πηγές για τα στοιχεία:
Δημοσίευμα από το in.gr, άλλα στοιχεία από τις Εκδόσεις Κέδρος και το www.greece2001.gr.
Φωτογραφίες: από το in.gr (ο ποιητής) και το ΕΚΕΒΙ (το χειρόγραφο).
Επιμέλεια-επισημάνσεις δικές μας.
Ενημέρωση: 30-03-2005
